Na tekst można natrafić w wielu miejscach na komputerze, na przykład w oknach, oknach dialogowych, obszarach z zawartością, takich jak strony internetowe i pliki pomocy, a także w dokumentach. W tym rozdziale omówione są sposoby użycia VoiceOver do czytania, zaznaczania i redagowania tekstu.
VoiceOver udostępnia wiele sposobów odczytywania tekstu. Można włączyć odczytywanie tekstu słowo po słowie, wiersz po wierszu, zdanie po zdaniu lub akapit po akapicie. Można również włączyć odczytywanie poszczególnych znaków, aby usłyszeć przeliterowane słowa.
Odczytywanie tekstu można wstrzymywać i wznawiać, naciskając klawisz Control lub (za pomocą gestów VoiceOver) stukając dwoma palcami w gładzik.
Jeżeli chcesz przeczytać słowo, wiersz, zdanie lub akapit, przytrzymaj klawisz Command podczas dotykania gładzika. Powtórz tę czynność, aż usłyszysz nazwę czynności, którą chcesz wykonać.
Podczas przechodzenia z jednego wiersza do kolejnego za pomocą klawisza ze strzałką w dół, VoiceOver czyta wiersz, w którym znajduje się kursor tekstowy. Jeżeli więc klawisz ze strzałką w dół zostanie naciśnięty w pierwszym wierszu dokumentu, VoiceOver nie przeczyta tego wiersza, ponieważ kursor tekstowy zostanie przesunięty do drugiego wiersza. Aby usłyszeć pierwszy wiersz tekstu, należy nacisnąć klawisze VO-Strzałka w górę.
Gdy zawartość nie mieści się w oknie, można ją przewinąć, aby uzyskać dostęp do „ukrytej” części. Do przewijania zawartości można wykorzystać gesty lub polecenia VoiceOver.
Podczas przewijania nie można używać innych poleceń VoiceOver.
Jeżeli chcesz przewijać w górę, w dół, w lewo lub w prawo, naciskaj klawisze ze strzałkami.
Jeżeli chcesz przewijać stronami, naciskaj klawisze Page Up lub Page Down, aby przewijać pionowo, lub klawisze Shift-Page Up / Shift-Page Down, aby przewijać poziomo.
Gdy przewijanie w danym kierunku nie będzie już możliwe, VoiceOver zasygnalizuje to dźwiękiem.
W panelu Gładzik, dostępnym w kategorii Polecenia, znajdującej się w oknie Narzędzia VoiceOver, można włączyć przewijanie zawartości zamiast paska przewijania. Standardowo, gdy przesuwasz pasek przewijania w górę lub w dół, zawartość okna lub pola przesuwana jest w przeciwnym kierunku. Gdy wspomniane pole wyboru jest zaznaczone, zawartość przesuwana jest w kierunku przeciągania.
Podczas korzystania z zawartości okna, kursor VoiceOver automatycznie powoduje jej przewijanie.
VoiceOver może informować o napotkaniu nieprawidłowo zapisanego słowa w tekście.
Można wybrać, ile znaków przestankowych ma być odczytywane (od żadnego do wszystkich).
Ustawienia te to między innymi echo pisania, interpunkcja i atrybuty tekstu.
Wszystkie: Czytane będą wszystkie znaki interpunkcyjne poza odstępami. VoiceOver czyta wówczas zdanie w taki sposób: „Odwróciła się przecinek zatrzymała przecinek po czym ruszyła dalej kropka“.
Większość: Czytane będą tylko symbole specjalne. Zwykłe znaki interpunkcyjne, takie jak kropka czy przecinek, nie będą czytane.
Niektóre: Czytane będą symbole klawiszowe i wiele symboli matematycznych, np. znak plus.
Brak: Tekst będzie czytany w zwykły sposób, z przerwami w miejscu kropek i przecinków.
Podczas korzystania z preferencji przenośnych na innym komputerze, zmiana ustawień zostanie zapamiętana w preferencjach przenośnych, a nie na używanym komputerze.
Za pomocą polecenia klawiszowego lub programu Narzędzie VoiceOver można ustalić sposób powiadamiania przez VoiceOver o zmianach atrybutów tekstu.
Ustawienia te to między innymi echo pisania, interpunkcja i atrybuty tekstu.
Usłyszysz wówczas również bieżące ustawienie.
Klawisze VO-T pozwalają usłyszeć szczegóły o stylu tekstu, znajdującego się w pobliżu kursora VoiceOver.
Podczas korzystania z preferencji przenośnych na innym komputerze, zmiana ustawień zostanie zapamiętana w preferencjach przenośnych, a nie na używanym komputerze.
Można ustalić, jak bardzo szczegółowo będą omawiane okna dialogowe Domyślnie czytany jest cały znajdujący się w nich tekst.
Zarówno w Finderze, jak i w innych programach, trzeba najpierw zaznaczyć rzecz, z której chce się korzystać. Przykładowo, aby otworzyć katalog, należy go najpierw zaznaczyć. Za pomocą polecenia VoiceOver można szybko sprawdzić, czy i jaka rzecz jest aktualnie zaznaczona.
Naciśnij klawisze VO-F6. Jeżeli używasz gestów VoiceOver, stuknij w gładzik trzy razy.
Jeżeli nic nie jest zaznaczone, VoiceOver powie „brak zaznaczenia” Jeżeli zaznaczony jest tekst, VoiceOver go przeczyta.
W razie problemów ze zrozumieniem ostatnio wypowiedzianego przez VoiceOver zdania, można je powtórzyć.
Naciśnij klawisze VO-Z.
Zdanie to można także zachować w Schowku oraz na biurku (jako plik dźwiękowy).
Tekst można zaznaczać za pomocą standardowych skrótów klawiszowych systemu Mac OS X.
Uwaga:Trzeba włączyć wspólne podążanie poleceń z klawiatury i kursora VoiceOver. Można tego dokonać w preferencjach nawigacji, dostępnych w programie Narzędzie VoiceOver. Preferencje podążania kursora można włączyć lub wyłączyć.
Zaznaczony tekst można usunąć, naciskając klawisz Delete. Przypadkowo usunięty tekst można przywrócić, używając skrótu klawiszowego Command-Z. Skrót ten działa tylko wtedy, gdy użyty zostanie zaraz po dokonaniu pomyłki. Pozwala on na poprawianie różnych błędów w różnych programach i sytuacjach, warto go wypróbować.
Jeżeli nie można zaznaczyć tekstu za pomocą standardowych skrótów klawiszowych systemu Mac OS X, np. w odebranej wiadomości email, należy nacisnąć klawisze VO-Return. Następnie naciśnij klawisze VO-klawisze ze strzałkami, aby odczytać tekst, który chcesz zaznaczyć, po czym naciśnij ponownie VO-Return. Tekst, który został przeczytany, zostanie wyróżniony i zaznaczony.
Zaznaczenie fragmentów tekstu, które nie znajdują się obok siebie, wymaga wyłączenia podążania kursora poprzez naciśnięcie klawiszy VO-Shift-F3. Następnie należy przesunąć kursor VoiceOver do pierwszej rzeczy i nacisnąć klawisze VO-Command-Spacja. Później trzeba przesunąć kursor do następnej rzeczy i nacisnąć te klawisze ponownie. Czynności te należy powtarzać do momentu zaznaczenia wszystkich fragmentów tekstu.
VoiceOver może czytać tekst wpisywany za pomocą klawiatury. Funkcja ta zwana jest „echem tekstu” i może się przydać osobom, które nie mają doświadczenia w używaniu klawiatury lub chcą słyszeć potwierdzenie naciskanych klawiszy. Poziom echa tekstu można zmienić za pomocą polecenia klawiszowego lub Narzędzia VoiceOver. Do wyboru są następujące opcje:
Nic:VoiceOver nie czyta wpisywanych znaków.
Znaki:VoiceOver czyta każdy wprowadzany znak (to jest ustawienie domyślne).
Słowa:Po wprowadzeniu odstępu, znaku przestankowego lub naciśnięciu klawisza Return, VoiceOver czyta wprowadzone słowo.
Znaki i słowa: VoiceOver czyta każdy znak oraz całe wprowadzone słowo.
Ustawienia te to między innymi znaki interpunkcyjne, błędne słowa, atrybuty tekstu i inne.
Podczas korzystania z preferencji przenośnych na innym komputerze, zmiana ustawień zostanie zapamiętana w preferencjach przenośnych, a nie na używanym komputerze.
Po naciśnięciu klawisza Caps Lock, wprowadzenie każdej wielkiej litery sygnalizowane jest przez VoiceOver dźwiękiem. Dodatkowo, VoiceOver może informować o naciśnięciu tego klawisza.
Niektóre programy (np. TextEdit) mogą wyświetlać listę pasujących słów po wprowadzeniu kilku liter. Funkcja ta działa tylko w niektórych językach. Za pomocą VoiceOver można zapoznać się z taką listą i wybrać z niej słowo.
Wybrane słowo zastąpi wprowadzony tekst.
Wiele programów w systemie Mac OS X, jak na przykład TextEdit, pozwala na sprawdzanie pisowni podczas pisania. Po wpisaniu nieprawidłowego słowa zostanie ono podkreślone.
Zdarza się, że podkreślane są słowa wpisane prawidłowo, ale nie rozpoznawane przez komputer. Naciskaj Command-;, aż usłyszysz słowo, które wymaga poprawienia.
W górnej części menu znajdują się propozycje pisowni lub inne sugerowane słowa. Niżej znajdują się inne opcje, między innymi dostęp do systemowego słownika (standardowo tylko angielskojęzycznego).
Gdy wybierzesz poprawne słowo z menu, zastąpi ono poprzednie. Jeżeli w menu nie ma prawidłowej pisowni, naciśnij klawisz Esc, aby je zamknąć, po czym naciśnij VO-Shift-F4, aby przesunąć kursor VoiceOver do błędnie wpisanego słowa, po czym wprowadź poprawki ręcznie.
Powtarzaj powyższe kroki, aż poprawisz wszystkie błędnie wpisane słowa w dokumencie.
Do sprawdzania pisowni można również użyć panelu „Pisownia i gramatyka”, dostępnego w menu Edycja w większości programów. Panel ten udostępnia dodatkowe opcje, w tym możliwość wyboru słownika. Do wyświetlania tego panelu służy skrót klawiszowy Command-Shift-;.